|
|
Χαιρετισμός Υφυπουργού ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. |
Κυρίες και κύριοι,
Θέλω καταρχήν να συγχαρώ τους φορείς που είχαν την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση της σημερινής Ημερίδας.
Θέλω επίσης να ευχαριστήσω τους διοργανωτές, για την πρόσκληση να μιλήσω στην έναρξη της Ημερίδας.
Μου δίνετε έτσι τη δυνατότητα να ενημερώσω για την πολιτική του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και παράλληλα την ευκαιρία να καταθέσω ορισμένες εκτιμήσεις και απόψεις για το θέμα.
Οι ομιλητές της Ημερίδας είναι εξέχοντες ειδικοί στη διαχείριση των έργων, δημοσίων και ιδιωτικών.
Είμαι βέβαιος ότι τα όσα θα ειπωθούν θα είναι πολύ σημαντικά.
Από την πλευρά μου θα επιχειρήσω να σας μεταφέρω το πώς αντιλαμβάνεται η Πολιτεία το θέμα της διαχείρισης των δημοσίων έργων και το πού βρισκόμαστε σήμερα.
Όταν επιχειρούμε να φτιάξουμε κάτι, εκ των πραγμάτων λαμβάνονται αποφάσεις και γίνονται ενέργειες που εμπεριέχουν και συνιστούν την έννοια της διαχείρισης.
Το ζητούμενο όμως δεν είναι η εκ των πραγμάτων και τυχαία διαχείριση.
Γι’ αυτό λέγοντας διαχείριση εννοούμε πάντα τη σωστή διαχείριση, μέσω της οποίας επιτυγχάνονται οι στόχοι.
Η διαχείριση, η σωστή διαχείριση των έργων είναι το διαρκές ζητούμενο.
Θα λέγαμε ότι είναι μία διαρκής μάχη για το αυτονόητο, γι’ αυτό άλλωστε και είναι δύσκολη.
Οι ανάγκες για διατήρηση του έργου δημιουργούνται ταυτόχρονα με τη γέννηση της ιδέας για το έργο.
Έχουμε λοιπόν τη φάση του Σχεδιασμού και Προγραμματισμού.
Πρέπει πρώτα να διαχειριστούμε τις διαδικασίες επιλογής και τη μορφοποίηση της ταυτότητας του έργου.
Στη συνέχεια πρέπει να διαχειριστούμε την ωρίμανση του έργου. Δηλαδή πρέπει να καθοριστούν, να προδιαγραφούν, να συντονιστούν και να υλοποιηθούν όλα τα προπαρασκευαστικά στάδια και οι ενέργειες, που απαιτούνται ώστε να φτάσουμε στη φάση της υλοποίησης του έργου.
Σ’ αυτή την πρώτη φάση οι ενέργειες και οι δραστηριότητες είναι πολύπλοκες, χρονοβόρες και πολυσύνθετες.
Εμπλέκονται θέματα πολιτικά, νομικά, οικονομικά, τεχνικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά, θέματα Ευρωπαϊκής ένωσης και άλλα.
Η επιτυχής διαχείριση της φάσης αυτής πολλές φορές καθορίζει και την εξέλιξη της κατασκευής του έργου.
Στη δεύτερη φάση, δηλαδή στη φάση της κατασκευής του έργου, τα πράγματα είναι πιο ξεκαθαρισμένα για εμάς τους τεχνικούς.
Στη διάρκεια της κατασκευής του έργου κυρίαρχη είναι η τεχνική και η οικονομική διάσταση, στα πλαίσια βέβαια προβλέψεων, όρων και υποχρεώσεων που έχουν τεθεί από τη σύμβαση κατασκευής του έργου.
Στη φάση αυτή κυρίαρχα στοιχεία της διαχείρισης είναι:
Ο αναλυτικός προγραμματισμός και ο προσδιορισμός των αναγκών του έργου.
Η παρακολούθηση του χρόνου, του κόστους και της ποιότητας.
Η βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων και του διαθέσιμου δυναμικού.
Η ετοιμότητα για να δίνονται λύσεις σε προβλήματα.
Η δυνατότητα να αντιμετωπιστούν εμπόδια, αλλαγές και τυχόν καθυστερήσεις.
Ο στόχος της διαχείρισης της κατασκευής του έργου είναι να ολοκληρωθεί το έργο,
Εντός χρονοδιαγράμματος
Εντός προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές και την ποιότητα που έχουν τεθεί.
Μετά την ολοκλήρωση του έργου ακολουθεί η φάση της λειτουργίας.
Η διαχείριση είναι απολύτως αναγκαία και στη φάση της λειτουργίας του έργου.
Η διαχείριση στη φάση αυτή κυρίως αφορά:
Πρώτον, την επαρκή συντήρηση
Δεύτερον, τη διατήρηση και επαύξηση ποιοτικά και ποσοτικά της αποδιδόμενης εξυπηρέτησης.
Τρίτον, την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας.
Και τέταρτον, τη μέριμνα για την τήρηση του χρηματοοικονομικού σεναρίου οικονομικής απόδοσης του έργου.
Όλα τα προηγούμενα, θα έλεγα ότι ισχύουν και για τα δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Τα κρίσιμα ερωτήματα είναι τρία:
Ερώτημα πρώτο:
Μπορούν αυτά να εφαρμοστούν στην πράξη;
Μπορεί να υπάρξει σύστημα διαχείρισης για την ουσιαστική καθοδήγηση του έργου;
Η απάντηση είναι, βεβαίως και μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη.
Βεβαίως και μπορεί να γίνει ουσιαστική διαχείριση του έργου.
Το ερώτημα είναι απαράδεκτο, αντιεπιστημονικό και ανορθολογικό. Το ερώτημα παραξενεύει εσάς τους ειδικούς.
Όμως το πρόβλημα υπάρχει. Το συναντάμε ως ερώτημα και ως πρακτική καθημερινά.
Διατυπώνονται αντιρρήσεις και αρνήσεις από συναδέλφους μηχανικούς και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
Η αμφισβήτηση από ορισμένους, προέρχεται από συμφέροντα ή άλλες σκοπιμότητες.
Για πολλούς όμως η αμφισβήτηση οφείλεται κυρίως σε έλλειψη παιδείας, έλλειψη σχετικής εκπαίδευσης, αλλά και σε κεκτημένη κακή νοοτροπία. Νοοτροπία που δημιουργήθηκε από προηγούμενες περιόδους όταν επικρατούσαν χαοτικές και ανεξέλεγκτες συνθήκες παραγωγής έργων.
Μίλησα στην αρχή ότι δίνουμε μάχη για το αυτονόητο.
Η σχεδόν μεταφυσική αντίληψη για την εκτέλεση των έργων πρέπει σύντομα να εξαλειφθεί.
Θα πρέπει το θέμα της διαχείρισης των έργων να αποκτήσει βαρύνουσα σημασία στην εκπαίδευση των μηχανικών.
Για να πετύχουμε την αλλαγή στο βάθος και στην έκταση που χρειάζεται, πρέπει η Πολιτεία, τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, άλλα και οι κατασκευαστικές εταιρίες να καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες.
Ερώτημα δεύτερο:
Τι πρέπει να γίνει για να μπορεί να αρθρώνεται αποτελεσματικά η διαχείριση των έργων;
Η απάντηση είναι μία και μοναδική.
Απαιτείται συνεχής εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των οργανωτικών δομών, των διαδικασιών και των μεθόδων, για όλους τους συντελεστές που εμπλέκονται στην υλοποίηση των έργων.
Με άπλα λόγια θα πω ότι, κάθε μέρα πρέπει να γινόμαστε πιο σοβαροί και υπεύθυνοι, να δουλεύουμε με σύστημα και οργάνωση, να ακολουθούμε επιστημονικές μεθόδους και να αξιοποιούμε τη σύγχρονη τεχνολογία.
Καθένας από τους φορείς που εμπλέκονται στα έργα έχει συγκεκριμένο και διακριτό ρόλο.
Όλοι οι συντελεστές είναι υποχρεωμένοι να λειτουργήσουν σωστά και να συνεργαστούν μεταξύ τους, μέσα σε καθορισμένα πλαίσια υποχρεώσεων και δικαιωμάτων, για να παραχθεί το έργο.
Κανείς από τους συντελεστές δεν μπορεί μόνος του να ασκήσει συνολική διαχείριση, ή διαχείριση ερήμην των άλλων.
Σε όλους τους εμπλεκόμενους αντιστοιχούν διαχειριστικές αποφάσεις και λειτουργίες και αποτελούν αναπόσπαστα μέρη ή κόμβους στο όλο σύστημα της διαχειριστικής δομής.
Γι’ αυτό το λόγο η επάρκεια ή η ανεπάρκεια κάθε φορέα – συντελεστή επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης.
Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό της οργάνωσης και για αύξηση της αποτελεσματικότητας των Υπηρεσιών και των Εταιριών, καθώς και η ανάγκη για υψηλών προδιαγραφών διαχείρισης προκύπτουν από την αμείλικτη πραγματικότητα.
Πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσουν ότι από τις αρχές της δεκαετίας του ‘90
Μπήκαμε σε μία νέα εποχή, με νέα δεδομένα.
Οι υψηλές απαιτήσεις για τα έργα των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης οφείλονται στο μεγάλο μέγεθος, την τεχνική πολυπλοκότητα, το δεσμευτικό χρόνο περαίωσης, τους αυστηρούς ελέγχους ποιότητας, τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς και τους περιορισμούς στην υπέρβαση του κόστους.
Αυτά είναι πλέον τα δεδομένα και δεν πρόκειται να αλλάξουν.
Δεν πρόκειται να αλλάξουν για πολλά χρόνια.
Άρα, πρέπει να αλλάξουμε εμείς.
Θα έπρεπε ήδη να έχει ολοκληρωθεί η προσαρμογή.
Όλοι οι συντελεστές οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Η Πολιτεία οφείλει να αναβαθμίζει συνεχώς τις Υπηρεσίες.
Οι κατασκευαστικές εταιρίες οφείλουν να βελτιώνουν την οργάνωσή τους, να γίνονται πιο αποτελεσματικές για να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των έργων και στο σκληρό ανταγωνισμό.
Όποιος δεν προσαρμόζεται οδεύει στο περιθώριο.
Θα έλεγα ότι πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή της μακαριότητας του κυρίου του έργου και η εποχή του απλού διαπιστωτικού ρόλου του επιβλέποντα.
Τελείωσε η εποχή της πεφωτισμένης δεσποτείας του εργοταξιάρχη που διοικούσε με το ένστικτο και η εποχή του παντογνώστη αφεντικού της εταιρίας.
Έχουμε μπει στην εποχή της ευθύνης, του ορθολογισμού, της συλλογικότητας, της συνεργασίας και της οργανωμένης δράσης.
Όλοι λοιπόν οι συντελεστές έχουν ευθύνη για την πορεία του έργου.
Γι’ αυτό και όλοι οι συντελεστές πρέπει να έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν με επιτυχία στο ρόλο τους.
Πιστεύω ότι ο κύκλος της διαχείρισης μπορεί να συνοψισθεί στα εξής:
Αναλυτικός Προγραμματισμός – Πρόβλεψη
Αποτελεσματική Παρακολούθηση – Έλεγχος
Τεκμηριωμένη Απόφαση – Προσαρμογή
Για τη δημιουργία του κύκλου διαχείρισης και για τη διατήρηση της αξιοπιστίας και της δυναμικής του, χρειάζονται ορισμένα βασικά στοιχεία. Όπως:
Επάρκεια επιστημονικού δυναμικού
Κατάλληλη οργανωτική δομή
Πληρότητα συστήματος διαδικασιών
Αξιοπιστία και επάρκεια πληροφοριών
Ταχύτητα στην επεξεργασία δεδομένων
Παράλληλα με την εξασφάλιση των στοιχείων αυτών απαιτείται να γίνει προσεκτικό διάβασμα και λεπτομερειακή ανάλυση του έργου.
Για να διαχειριστούμε σωστά το έργο θα πρέπει πρώτα να το γνωρίσουμε σε βάθος.
Αμέσως μετά είναι η ώρα του χρονοδιαγράμματος.
Δηλαδή το κτίσιμο του έργου με το μολύβι και τον υπολογιστή.
Κάνοντας το χρονοδιάγραμμα, τα πάντα έχουν καταγραφεί με ακρίβεια.
Τα χρονοδιαγράμματα, ιδιαίτερα αυτά της δικτυωτής ανάλυσης, είναι ρεαλιστική, λειτουργική και δυναμική προσομοίωση όλων αυτών που πρέπει να γίνουν για να κατασκευαστεί το έργο.
Στο χρονοδιάγραμμα αποτυπώνονται όλες οι απαιτούμενες δραστηριότητες με την αλληλουχία τους, τις αλληλεξαρτήσεις, τις διάρκειες, τα περιθώρια και τις απαιτήσεις τους σε ανθρώπους, σε μέσα και σε χρήμα.
Σωστό χρονοδιάγραμμα σημαίνει πραγματική δυνατότητα προγραμματισμού, πρόβλεψης, παρακολούθησης, ελέγχου, απόφασης και προσαρμογής.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η αρχική κατάστρωση του χρονοδιαγράμματος δεν είναι θέμα χειρισμού κάποιου λογισμικού.
Είναι εκατό τοις εκατό θέμα γνώσης, εμπειρίας και ικανότητας του μηχανικού.
Το επόμενο βήμα είναι η αξιοποίηση του κατάλληλου λογισμικού που αυξάνει κατακόρυφα τη λειτουργικότητα του χρονοδιαγράμματος.
Υπάρχουν όπως γνωρίζετε εξαιρετικά πακέτα λογισμικού με καταπληκτικές υπολογιστικές δυνατότητες.
Έτσι η ομάδα διαχείρισης θα «τρέξει» το έργο και θα το «τελειώσει» δεκάδες φορές, μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου.
Παράλληλα και σε συνδυασμό με το λογισμικό του χρονοδιαγράμματος πρέπει να αξιοποιηθούν λογισμικά διαχείρισης πληροφοριών, όπως συστήματα M.I.S., για τη μεγιστοποίηση του οφέλους των διαδικασιών που έχουν τεθεί.
Όλα αυτά όπως γνωρίζετε δεν περιγράφουν μία εξιδανικευμένη κατάσταση, αλλά αυτά που ήδη ισχύουν εδώ και χρόνια σε αρκετά μεγάλα έργα.
Ο στόχος όλων πρέπει να είναι το σύγχρονο εξελιγμένο περιβάλλον διαχείρισης να γίνει σύντομα η καθημερινή πραγματικότητα για όλα τα σημαντικά έργα.
Περνάμε λοιπόν στο τρίτο ερώτημα:
Πού βρισκόμαστε σήμερα;
Να μου επιτρέψετε να πάω για λίγο στο 1993.
Τα αποτελέσματα για το Πρώτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης δεν ήταν ικανοποιητικά.
Στα τέλη του ’93 ήταν ξεκάθαρο ότι με την κατάσταση που υπήρχε, η υλοποίηση του Δεύτερου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης θα αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα.
Η νοσηρή κατάσταση στο όλο σύστημα παραγωγής των έργων, οι ανεπάρκειες των εμπλεκόμενων συντελεστών, οι αυξημένες απαιτήσεις των έργων και οι όροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργούσαν ένα εκρηκτικό περιβάλλον.
Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ξεκίνησε μία τεράστια και συστηματική προσπάθεια για την εξυγίανση, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των διαδικασιών, των υπηρεσιών και των κατασκευαστικών εταιρειών.
Αυτή η προσπάθεια συνεχίζεται μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή.
Δώσαμε μεγάλο βάρος στην αναδιοργάνωση και στην ενίσχυση των Υπηρεσιών.
Η σταθερή μας επιδίωξη είναι η ευελιξία, η ταχύτητα, η επιστημονική επάρκεια, η σύγχρονη οργανωτική δομή, η αναβαθμισμένη λειτουργία, η χρήση εξελιγμένων μεθόδων και τεχνολογίας και τα συστήματα ποιότητας.
Όλα αυτά δημιούργησαν προϋποθέσεις για ουσιαστική ανταπόκριση των Υπηρεσιών στις απαιτήσεις του σύγχρονου περιβάλλοντος διαχείρισης.
Η θεαματική βελτίωση της διαχειριστικής ικανότητας των Υπηρεσιών επέτρεψε και προκάλεσε απαίτηση προς τις κατασκευαστικές εταιρείες για αντίστοιχες προσαρμογές.
Η ανταπόκριση των εταιρειών λειτούργησε ως θετική πρόκληση για νέες βελτιώσεις στις Υπηρεσίες.
Ο πήχης εξακολουθεί να ανεβαίνει και οι συντελεστές του έργου συνεχίζουν την προσπάθεια.
Τα νέα οργανωτικά σχήματα που χρησιμοποιήσαμε, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των έργων, είναι οι Ειδικές Υπηρεσίες και οι Ανώνυμες Εταιρείες του Δημοσίου.
Οι νέοι θεσμοί που αξιοποιήσαμε είναι οι Σύμβουλοι Διαχείρισης, οι Σύμβουλοι Κατασκευής, οι Σύμβουλοι Οργάνωσης και οι Σύμβουλοι Ποιότητας.
Φτάσαμε σε πολύ αποδοτικά σχήματα και επίπεδα συνεργασίας του δυναμικού του δημοσίου τομέα με τα στελέχη του ιδιωτικού τομέα.
Η πρόοδος είναι πολύ σημαντική.
Σε τίποτε το χθες δε συγκρίνεται με το σήμερα.
Διανύσαμε πολύ δρόμο και συνεχίζουμε.
Νομίζω ότι η επιτυχία του Δεύτερου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης αποδεικνύει ότι βρισκόμαστε σε σωστή κατεύθυνση.
Πιστεύω να συμφωνήσετε ότι φορείς έργων όπως η Ειδική Υπηρεσία για τον ΠΑΘΕ και η Ανώνυμη Εταιρεία για την ΕΓΝΑΤΙΑ, λίγα έχουν να ζηλέψουν από αντίστοιχους φορείς άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε.
Θα βελτιώνουμε συνεχώς τις Υπηρεσίες μας.
Θα προσπαθήσουμε για όλα τα σημαντικά έργα να εξασφαλίζεται σύγχρονος τρόπος διαχείρισης.
Σήμερα εκατοντάδες μηχανικοί του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα είναι εντεταγμένοι σε δομές εξελιγμένης διαχείρισης των έργων.
Στόχος μας είναι η ευρεία διάδοση και εφαρμογή των σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης.
Ο δημόσιος τομέας προσπαθεί.
Πιστεύω ότι θα αυξηθεί και η ανταπόκριση των κατασκευαστικών εταιρειών.
Βαδίζουμε ένα μονόδρομο.
Όσοι δεν μπορέσουν να προσαρμοστούν θα έχουν πρόβλημα.
Κυρίες και Κύριοι
Θέλω πάλι να συγχαρώ τους διοργανωτές της Ημερίδας.
Εύχομαι το Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης να είναι φυτώριο στελεχών που θα πλαισιώσουν τη διαχείριση των νέων μεγάλων έργων που έχει ανάγκη η Χώρα.
Κηρύσσω την έναρξη της Ημερίδας και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της.
Ευχαριστώ